Volkan Yıldırım Önder
Makine Mühendisi
www.volkanonder.blogcu.com

Yaşadığımız müddetçe gelişen ve ilerleyen teknolojinin de etkisiyle insanoğlu olarak ihtiyaçlarımız hiç bitmez ve kendimizi sürekli bir alışveriş koşuşturması içinde buluveririz. Fakat satın aldığımız ürünün nasıl bir aşamadan geçtiğini hiç düşünmeyiz. Aldığımız ürünü kullanmaya başlayınca ya durumdan hoşnut kalıp ne kadar iyi bir ürün aldığımız için kendimizle gurur duyar ya da memnuniyetsizliğimizi dile getirip satıcıyı veya üreteni suçlarız. Bu düşüncelerin yanında ödediğimiz maddi bedelde tabi ki önemli bir noktadır. Ürünün verilen ücreti hak etmesini isteriz her zaman. Üretici açısından önemli olan ise müşterilerinin hem işlevsellik hem de maddiyat olarak beklentilerinin sağlanması ve rekabet ortamı içinde ürünün sürekli gelişim göstermesidir. Şimdi size fikirden tasarlanan bir ürünün süreçlerini anlatacağım;

Fikir aşaması

Bir projenin başlangıcı fikirdir. Başlangıç olarak firma içinden veya dışından piyasada olan veya müşterilerin ihtiyaç duyabileceği ürünlerle ilgili fikirler ortaya çıkar. Bu fikirler müşteriden, tedarikçiden ve firma bünyesinde çalışan her kademedeki kişiden gelebilir. Ortaya atılan fikrin yazılı hale getirilmiş şekline Proje Teklifi denir.

Araştırma aşaması

Proje teklifleri firmanın üst kurulu tarafından değerlendirilir. Kurul onayından geçen projeler için çalışmalar başlar. Seçilen projelerin fizibilite çalışmaları yapılır. Fizibilite çalışmalarının tamamlanması ve üst yönetime sunulmasından sonra ürün yatırım planına alınır. Yatırım planına alınan fikir artık resmen bir proje olmuştur. Projeden sorumlu olması için bir proje yöneticisi atanır. Projenin düzgün bir seyri olması için başlangıç ve bitiş tarihi belirlenir. Bundan sonra projenin sahibi proje yöneticisidir. Projenin tüm sorumluluğu da proje yöneticisine aittir.

Ar-Ge departmanında ürünün teknik özelikleri için gerekli araştırma başlatılır. Ürün için gerekli standartlar, şartnameler, piyasa araştırması raporları, müşteri beklentileri, rakip ürünler, patentler vb birçok bilgi incelenir araştırılır ve tasarım için gerekli kriterler oluşturulur.

Tasarım girdilerinin oluşturulması

Tasarım aşamasında olan ürünün firma dahilinde üretiminde ve pazarlamasında görev alacak kişilerinde katıldığı Tasarım Girdileri toplantısı yapılır. Tasarımın tamamlanıp ürün halini aldığında sahip olması gereken tüm teknik ve mali özelikler belirlenir. Bu özellikler oluşturulurken ürünün müşterisi gibi düşünülmeye çalışılır. Amaç en ucuz yada en pahalı ürünü üretmek değil; Fiyat- Performans olarak en iyi ürünü müşteriye sunmaktır..

Tasarım

Ürünün tasarımı için ürünün yazılı DNA'sı olarak adlandırabileceğimiz tasarım girdileri tasarımcının kılavuzudur. Tasarım girdilerinin oluşturduğu sınırların içi tasarımcının hayal gücü ve kalitesiyle doldurulur. Tasarımcı ürüne hem müşteri hem üretici gözüyle bakar ve memnuniyeti herkes için en üst seviyede tutacak kararlar verir. Her çizgi, her eğim, her dokunuş bir karardır. Tasarım aşaması sürecin en çok karar verilen aşamasıdır. Tasarım ekibinin deneyim ve yetkinliği ürünün kimliğini ve performansı en üst seviyede etkiler.

Mühendislik Analizler

Prototip yapımına başlanmadan önce tasarımın mühendislik olarak doğrulanması için mühendislik hesapları yapılmalıdır. Mühendislik bölümümün ihtiyaç duyduğu BDA (Bilgisayar Destekli Analiz) yöntemleriyle tasarım kontrol edilir. Tasarımcıyı yönlendirebilecek kadar deneyimli bir mühendislik ekibi ürünü beklentilerin üstüne taşıyabilir.

Prototipler ve testler

Prototip yapımında 3D-Printer olarak bilinen teknolojiyi kullanabiliriz. Plastik veya metal malzemeden CAD datasını kullanarak gerçeğe yakın prototipler oluşturabiliriz. 3D-Printer teknolojisi ile prototip üretimini ve test sürecini minimuma indirebiliriz.

Prototipler karar verilen tasarımlara göre hazırlanır. Prototipler üzerinde son incelemeler ve testler yapıldıktan sonra Analiz sonuçları ve Tasarım girdileri göz önünde bulundurularak ihtiyaç duyulan düzeltmeler yapılır.

Tasarım gözden geçirme

Proje yöneticisi idaresinde tasarımcı, üretimci ve ürünün pazarlamasını yapacak kişiler tasarımların incelenmesi ve gerekli düzeltmelerin yapılması için bir araya gelir. Tasarım gözden geçirmeler tasarım sürecince periyodik olarak yapılır.

Tasarımın kabulü

Prototip ve testlerinin sonuçlanmasıyla tasarım son şeklini alır. Tasarım Kabulü toplantısı yapılarak ürünün üretime geçirilebilmesi için ilk adım atılır. Bu aşamada tasarım tescili ve patent başvuruları yapılarak tasarım ve ürün kanuni olarak koruma altına alınır.

Ürün için gerekli üretim ekipmanlarının temini

Bu aşama projenin en heyecanlı ve zor kısmıdır. Firmanın tüm çalışanlarının yeni bir ürün için tek yumruk haline geldiği günleridir. Kalıplar tasarlanır ve üretilir. Dışarıdan tedarik edilecek parçalar için tedarikçilerle görüşülür ve siparişler açılır. Ürünün montajında kullanılacak aparatlar, test cihazları vb tüm ekipmanlar için hummalı bir çalışma başlar.

Ön seri üretim ve saha testleri

Seri üretim öncesinde ürünün üretim süreçlerinin kontrol aşamasıdır. Üretimdeki sorunlar tespit edilir. Kalite belgelendirmesi için gerekli başvurular yapılır çıkan ürünler saha testine gönderilir ve izlenir. Bu aşamada da gerekli kontroller ve düzeltmeler yapılır.

Seri üretim

Seri üretime onay toplantısından sonra seri üretim başlar ve ürün paketlenerek müşteriye ulaştırılır. Fikir olarak başlayan proje artık müşterisiyle buluşmuştur. Tüm çalışanlar fikrin ürüne dönüşmesinin haklı gururunu yaşar.

Ürün-Geliştirme

Ürün geliştirme aşaması Seri üretim onayından sonra başlar. Ürünün sonsuz olan iyileştirme süreci başlamıştır. Bir ürünü aldığınızda artık onun başından geçenleri biliyorsunuz. Ürün aslında bir fikrin somutlaşmış halidir.

Not: Fikirlerimle ilgili fikirleriniz benim için değerlidir.